به گزارش خبرگزاری حوزه، پنجم شعبان، سالروز ولادت امام سجاد علیه السلام است که به این مناسبت، دانستنی هایی پیرامون کتاب صحیفه سجادیه تقدیم علاقه مندان می شود .
۱. صحیفه سجادیه از کیست؟
۲. صحیفه به چه معناست؟
۳. نامهای صحیفه سجادیه کدام است؟
۴. صحیفه سجادیه مشتمل بر چه مضامینی است؟
۵. سند صحیفه سجادیه تا چه اندازه معتبر است؟
۶. چرا به صحیفه سجادیه، «صحیفه کامله سجادیه» گفتهاند؟
۷. سند صحیفه سجادیه به چه کسی منتهی میشود؟
۸. آیا نسخههای اصلی صحیفه سجادیه بر جای ماندهاند یا خیر؟
۹. صحیفه ای که نوه امام سجاد ـ علیهالسلام ـ نقل کرده با صحیفه ای که در نزد امام صادق ـ علیهالسلام ـ بوده چه فرقی دارد؟
۱۰. آیا از امام سجاد ـ علیهالسلام ـ کتاب و نوشته دیگری نیز بر جای مانده است یا خیر؟
۱۱. چرا به صحیفه سجادیه، اخت القران «خواهر قرآن» میگویند؟
۱۲. به چه کتابی اخ القران «برادر قرآن» میگویند؟
۱۳.حضرت امام خمینی ـ قدس سرُّه ـ درباره دعا چه تعبیری را به کار میبرند؟
۱۴. چند ترجمه از ترجمه های صحیفه سجادیه را نام ببرید؟
۱۵. آیا از امام سجاد ـ علیهالسلام ـ دعاهای دیگری نیز نقل شده است؟
۱۶. صحیفه سجادیه مشتمل بر چند دعاست؟
۱۷. دعای اول و دعای آخر صحیفه سجادیه درباره چیست؟
۱۸. اولین و آخرین جمله صحیفه سجادیه درباره چیست؟
۱۹. طولانیترین و کوتاهترین دعای صحیفه سجادیه کدام است؟
۲۰. مناسبتهایی که در صحیفه سجادیه به آنها اشاره شده است کدامند؟
۲۱. از چند عید اسلامی در صحیفه سخن به میان آمده است؟
۲۲. در صحیفه سجادیه به کدام جنگهای صدر اسلام اشاره شده است؟
۲۳. از فروع دین کدام یک در صحیفه آمده است؟
۲۴. نام چند تن از پیامبران در صحیفه آمده است؟
۲۵. کدام یک از نامهای قرآن در صحیفه آمده است؟
۲۶. کدام یک از نامهای روز قیامت در صحیفه آمده است؟
۲۷. چند نام از نامهای زیبای خدا در صحیفه آمده است؟
۲۸. دعایی که بیشترین نامهای خدا در آن آمده است کدام است؟
۲۹. در صحیفه چند آیه از آیات قرآنی آمده است؟
۳۰. بیشترین آیات از کدام سوره قرآن آمده است؟
۳۱. دعایی که بیشترین آیات در آن آمده است کدام است؟
۳۲. در چند دعا ذکر شریف صلوات آمده است؟
۳۳. نام پدر و مادر حضرت سجاد ـ علیهالسلام ـ چیست؟
۳۴. تاریخ تولد و شهادت و مکان تولد و محل دفن امام سجاد ـ علیهالسلام ـ را ذکر کنید؟
۳۵. القاب امام سجاد ـ علیهالسلام ـ را نام ببرید؟
۳۶. زندگانی حضرت سجاد ـ علیهالسلام ـ مقارن با حکومت چه زمامدارانی بوده است؟
۳۷. حضرت سجاد ـ علیهالسلام ـ در زمان حیات چه معصومانی میزیسته است؟
۳۸. حضرت سجاد ـ علیهالسلام ـ به دست چه کسی به شهادت رسید؟
۳۹. زید بن علی (فرزند امام سجاد ـ علیهالسلام ـ ) در چه سالی به شهادت رسید؟
۴۰. امام صادق ـ علیهالسلام ـ درباره یحیی (نوه امام سجاد ـ علیهالسلام ـ و پسر زید) چه فرموده است؟
پاسخها:
۱. حضرت سجاد ـ علیهالسلام ـ ؛ امام چهارم.
۲. به پارهای از پوست یا کاغذی که در آن چیزی مینویسند «صحیفه» گفته میشود و چون دعاها را روی صحیفه مینوشتند به خود دعاها نیز صحیفه گفتهاند.
۳. «انجیل اهل بیت»، «زبور آل محمد»، «خواهر قرآن» و «صحیفه کامله».
۴. مضامین فراوان و متنوعی چون اصول اعتقادی، فضیلتهای اخلاقی، سنّتهای الهی، شرافتهای انسانی، مسائل روانشناختی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و...
۵. صحیفه سجادیه دارای عالیترین سندهاست اگر چه بلندی مضامین، شیوایی عبارات و هماهنگی مطالب آن برای صحت انتساب آن به امام سجاد ـ علیهالسلام ـ کافی است.
۶. چون در صحیفه سجادیه برای مسائل گوناگون و نیازهای مختلف انسانی دعایی آمده است به آن، «صحیفه کامله» گفتهاند یعنی صحیفه ای که کامل و فراگیر است و به همه ابعاد انسانی پرداخته است. البته «صحیفه فاطمه زهرا ـ علیهاالسلام ـ» و «صحیفه علی ـ علیهالسلام ـ» نیز کامل هستند ولی بدین صفت، مشهور نشدهاند از این جهت این وصف به صحیفه سجادیه مخصوص گردیده است.
۷. امام باقر ـ علیهالسلام ـ و برادر شهیدش زید بن علی.
۸. نسخهای از صحیفه سجادیه به خط زید بن علی (فرزند امام سجاد ـ علیهالسلام ـ) در کتابخانه واتیکان موجود است. نسخهای هم به خط امام باقر ـ علیهالسلام ـ در نزد امام صادق ـ علیهالسلام ـ محفوظ بوده و محتمل است که از جمله «مواریث امامت» در نزد امام زمان ـ عًجَلَ الله تعالی فَرَجَهُ الشریف ـ باشد.
۹. از یحیی پسر زید (نوه امام سجاد) صحیفه ای نقل شده است که با صحیفه ای که در نزد امام صادق ـ علیهالسلام ـ بوده کاملاً منطبق است.
۱۰. بلی، «رساله حقوق» نیز از امام سجاد ـ علیهالسلام ـ بر جای مانده است. این رساله به بیان پنجاه حق فردی و اجتماعی پرداخته است.
۱۱. چون پس از نهج البلاغه، بهترین کتابی است که بیانگر معارف بلند و حقایق عمیق قرآنی است.
۱۲. نهج البلاغه حضرت علی ـ علیهالسلام ـ .
۱۳. «قرآن صاعد»؛ ایشان این تعبیر را از استاد خود در علوم و معارف الهی حضرت آیت الله شاه آبادی ـ قدس سرُّه ـ نقل میفرمودند.
۱۴. صحیفه سجادیه ترجمههای متنوعی دارد که به عنوان نمونه به چند ترجمه بسنده میکنیم:
ـ ترجمه مرحوم مهدی الهی قمشهای
ـ ترجمه مرحوم فیض الاسلام
ـ ترجمه علامه مرحوم میرزا ابوالحسن شعرانی
ـ ترجمه مرحوم صدر بلاغی
ـ ترجمه محمد آیتی
ـ ترجمه سید احمد فهری
ـ ترجمه حسین انصاریان
۱۵. بلی، به عنوان نمونه میتوان «مناجات خمس عشره» امام سجاد ـ علیهالسلام ـ را که در کتاب مفاتیح الجنان آمده است، نام برد.
۱۶. پنجاه و چهار دعا.
۱۷. دعای اول درباره حمد و سپاس خدا و دعای آخر درباره درخواست دور گردانیدن غم و اندههاست.
۱۸. اولین جمله درباره حمد و ستایش خدا و آخرین جمله درباره صلوات بر محمد ـ صلی الله عَلیهِ وَ اله و سَلَّم ـ و خاندان پاک اوست.
۱۹. طولانیترین دعا، دعای چهل و هفتم است که در روز عرفه خوانده میشود و کوتاهترین دعا، دعای هجدهم است که در هنگام رفع گرفتاری و پیشامدها و روا شدن حاجات به جهت تشکر از خداوند خوانده میشود.
۲۰. مناسبتهایی مانند: حج و عمره، جمعه، ماه مبارک رمضان، لیله القدر، عید فطر، عید اَضْحی(قربان)، روز عرفه، هجرت پیامبر ـ صلی الله عَلیهِ وَ اله و سَلَّم ـ فتح مکه، جنگ بدر.
۲۱. از سه عید جمعه، فطر، اَضْحی(قربان).
۲۲. جنگ بدر، فتح مکه.
۲۳.نماز، روزه، زکات، حج، جهاد، امر به معروف و نهی از منکر.
۲۴. نام سه تن؛ حضرت آدم ـ علیهالسلام ـ، حضرت ابراهیم ـ علیهالسلام ـ، حضرت محمد ـصلی الله عَلیهِ وَ اله و سَلَّمـ .
۲۵. کتاب، نور، مُهَیْمن، فرقان، وحی، شفا، میزان، عَلَم نجات و...
۲۶. روز جزا و پاداش (یوم الدین)،روز آشکار شدن نهانها (یوم تُبلی السرائر)، روز فَزَع بزرگ (یوم الفزع الاکبر)، روز حسرت و پشیمانی (یوم الحسره و الندامة)، هنگامه عظیم قیامت (یوم الطّامّة)، روز ملاقات با خدا (یوم التَّلاق) و... .
۲۷. پنجاه و نُه نام.
۲۸. دعای چهل و هفتم که در روز عرفه خوانده میشود.
۲۹. بیست و یک آیه.
۳۰. سوره بقره.
۳۱. دعای چهل و پنجم که درباره بدرقه ماه مبارک رمضان است.
۳۲. چهل و شش دعا.
۳۳. پدر بزرگوار ایشان «امام حسین ـ علیهالسلام ـ» و مادر ارجمند ایشان «شهر بانو» دختر یزدگرد است. شهر بانو دختری پاک و عفیف بود. وقتی لشکر اسلام بر پدرش، یزدگرد، پیروز شدند او را در جمع اسیران به مدینه آوردند . سرانجام شهربانو، امام حسین ـ علیهالسلام ـ را به عنوان همسر برگزید این انتخاب بر اساس عنایت حضرت زهرا ـعلیهاالسلامـ بود که شهربانو پیش از اسارت در خواب دیده بود.
۳۴. حضرت در سال ۳۸ هجری در شهر مدینه متولد و در سال ۹۵ هجری به لقاء الله پیوستند و در قبرستان بقیع مدفون گردیدند.
۳۵. زین العابدین، سید العابدین، زین الصالحین، خاشع، متهجّد، زاهد، عابد، بَکّاء، سجاد و... .
۳۶. عبدالملک و فرزندش ولید.
۳۷. تا دو سالگی در دوران حیات و حکومت جدش حضرت علی ـ علیهالسلام ـ، پس از آن در زمان حیات و امامت امام حسن و امام حسین ـ علیهماالسلام ـ، پس از آن قسمتی از حیات و زندگانی فرزندش امام باقر ـ علیهالسلام ـ و نوهاش امام صادق ـ علیهالسلام ـ را درک کردهاند.
۳۸. ولید بن عبد الملک حضرت را به وسیله «زهر» مسموم و به شهادت رساند.
۳۹. در سال ۱۲۱ هجری شهید شد و در «کناسه کوفه» به دار آویخته شد.
۴۰. یحیی پسر زید و نوه امام سجاد ـ علیهالسلام ـ، از جمله افرادی است که صحیفه سجادیه در نزد او بوده است امام صادق ـ علیهالسلام ـ درباره ایشان فرموده است: «رحِمَ الله ُ ابْنَ عَمّی وَ اَلْحَقَهُ بِآبائِهِ وَ اَجْدادِهِ»؛ خدا پسر عمویم را بیامرزد و به پدران و اجدادش ملحق کند.
منبع: حوزه نت
